376.048 Labor Automatisierungs- und Steuerungssysteme
Diese Lehrveranstaltung ist in allen zugeordneten Curricula Teil der STEOP.
Diese Lehrveranstaltung ist in mindestens einem zugeordneten Curriculum Teil der STEOP.

2016W, LU, 2.0h, 3.0EC

Merkmale

  • Semesterwochenstunden: 2.0
  • ECTS: 3.0
  • Typ: LU Laborübung

Ziele der Lehrveranstaltung

Die Lehrziele dieser LU sind das Modellieren sowie die Programmierung von industriellen Automatisierungssystemen. Der Hauptfokus liegt dabei auf den standardisierten Programmierungsmethoden nach IEC 61131-3 (für Speicherprogrammierbare Steuerungen, Zyklisches Abarbeitungsprinzip) sowie IEC 61499 (für verteilte Steuerungen, eventbasierte Abarbeitung). Ferner wird der Umgang mit Industrierobotern (Knickarm-Roboter sowie Portalroboter) praktisch gelehrt.

Inhalt der Lehrveranstaltung

Im Rahmen dieser LU werden folgende Teilübungen absolviert:

  • VT: Verfahrenstechnik
    Inhalt dieser Teilübung ist die SPS-Programmierung nach den IEC 61131-3 - Sprachen Sequential Function Chart (SFC) sowie Structured Text (ST) für eine verfahrenstechnische Laboranlage. Die Durchführung findet an einem Übungsnachmittag statt, die Gruppengröße (Kleingruppe) beträgt max. 5 Studenten!

  • SPS: SPS-Programmierung
    Ziel dieser Übungseinheit ist das Erlernen der SPS-Programmierung nach der IEC 61131-3 Sprache Function Block Diagram (FBD) oder (wahlweise) Ladder Diagram (LD) für eine Flaschen-Sortieranlage. Ferner soll der Umgang mit pneumatischen Systemen erlernt werden. Die Durchführung findet an einem Übungsnachmittag statt, die Gruppengröße (Kleingruppe) beträgt max. 5 Studenten!

  • IR: Industrieroboter
    Inhalt der Teilübung ist die Programmierung eines Industrieroboters (ABB IRB 140) mit der Roboterprogrammiersprache RAPID. Die Aufgabe besteht aus elementaren Handhabungs-Operationen (Greifen mit unterschiedlichen Werkzeugen, Werkzeugwechsel, Sortieren). Die Durchführung findet an einem Übungsnachmittag statt, die Gruppengröße (Kleingruppe) beträgt max. 5 Studenten!

  • Hausübung IR
    Lösen einer Kinematikaufgabe. Diese Hausübung ist Bedingung zum positiven Abschluss der IR-Laborübung!

  • VS: Verteilte Steuerungen
    Implementierung einer Steuerung für einen Portalroboter nach dem Standard IEC 61499. Die Durchführung findet an einem Übungsnachmittag statt, die Gruppengröße (Kleingruppe) beträgt max. 5 Studenten!

Vortragende Personen

Institut

LVA Termine

TagZeitDatumOrtBeschreibung
Mi.09:00 - 09:3005.10.2016EI 2 Pichelmayer HS - ETIT Vorbesprechung (Vor der Vorlesung 376.047 "Automatisierungs- und Steuerungssysteme")

Leistungsnachweis

Erfolgreiches Absolvieren jeder Teilübung ist Bedingung zum positiven Abschluss der gesamten LU. Die Leistungsnachweise variieren je nach Teilübung (Einstiegstest, Durchführung, Protokoll). Die genauen Leistungsnachweise der Teilübungen werden bei der Vorstellungspräsentation (siehe Termine) vorgestellt.

Gruppentermine

GruppeTagZeitDatumOrtBeschreibung
Gruppe 1Mo.14:00 - 18:0007.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)SPS 1
Gruppe 1Mi.14:00 - 16:0016.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 1
Gruppe 1Di.14:00 - 16:0029.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 1
Gruppe 1Di.14:00 - 18:0006.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 1
Gruppe 2Mo.14:00 - 18:0007.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)SPS 2
Gruppe 2Mi.16:00 - 18:0016.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 2
Gruppe 2Di.16:00 - 18:0029.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 2
Gruppe 2Di.14:00 - 18:0006.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 2
Gruppe 3Di.14:00 - 18:0008.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 3
Gruppe 3Do.14:00 - 16:0017.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 3
Gruppe 3Mo.14:00 - 16:0028.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 3
Gruppe 3Mo.14:00 - 18:0005.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 3
Gruppe 4Di.14:00 - 18:0008.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 4
Gruppe 4Do.16:00 - 18:0017.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 4
Gruppe 4Mo.16:00 - 18:0028.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 4
Gruppe 4Mo.14:00 - 18:0005.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 4
Gruppe 5Mi.14:00 - 18:0009.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 5
Gruppe 5Do.14:00 - 16:0024.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 5
Gruppe 5Do.14:00 - 18:0001.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 5
Gruppe 5Mo.14:00 - 16:0005.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 5
Gruppe 6Mi.14:00 - 18:0009.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 6
Gruppe 6Do.16:00 - 18:0024.11.2016 Odo-Struger-Labor ACIN (CB 0402)IR 6
Gruppe 6Do.14:00 - 18:0001.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 6
Gruppe 6Mo.16:00 - 18:0005.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 6
Gruppe 7Do.14:00 - 18:0017.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 7
Gruppe 7Mi.14:00 - 16:0023.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 7
Gruppe 7Mi.14:00 - 18:0030.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 7
Gruppe 7Di.14:00 - 16:0006.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 7
Gruppe 8Do.14:00 - 18:0017.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 8
Gruppe 8Mi.16:00 - 18:0023.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 8
Gruppe 8Mi.14:00 - 18:0030.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 8
Gruppe 8Di.16:00 - 18:0006.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 8
Gruppe 9Mo.14:00 - 16:0007.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 9
Gruppe 9Mi.14:00 - 18:0016.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 9
Gruppe 9Di.14:00 - 18:0029.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 9
Gruppe 9Mi.14:00 - 16:0007.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 9
Gruppe 10Mo.16:00 - 18:0007.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 10
Gruppe 10Mi.14:00 - 18:0016.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 10
Gruppe 10Di.14:00 - 18:0029.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 10
Gruppe 10Mi.16:00 - 18:0007.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 10
Gruppe 11Do.14:00 - 18:0010.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 11
Gruppe 11Fr.14:00 - 16:0018.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 11
Gruppe 11Mo.14:00 - 18:0028.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 11
Gruppe 11Mo.14:00 - 16:0005.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 11
Gruppe 12Do.14:00 - 18:0010.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 12
Gruppe 12Fr.16:00 - 18:0018.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 12
Gruppe 12Mo.14:00 - 18:0028.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 12
Gruppe 12Mo.16:00 - 18:0005.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 12
Gruppe 13Mi.14:00 - 16:0009.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 13
Gruppe 13Mo.14:00 - 18:0021.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 13
Gruppe 13Mo.14:00 - 18:0028.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 13
Gruppe 13Mo.14:00 - 16:0012.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 13
Gruppe 14Mi.16:00 - 18:0009.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 14
Gruppe 14Mo.14:00 - 18:0021.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 14
Gruppe 14Mo.14:00 - 18:0028.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 14
Gruppe 14Mo.16:00 - 18:0012.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 14
Gruppe 15Do.14:00 - 18:0017.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 15
Gruppe 15Mo.14:00 - 16:0021.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 15
Gruppe 15Mi.14:00 - 16:0030.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 15
Gruppe 15Mo.14:00 - 18:0005.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 15
Gruppe 16Do.14:00 - 18:0017.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 16
Gruppe 16Mo.16:00 - 18:0021.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 16
Gruppe 16Mi.16:00 - 18:0030.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 16
Gruppe 16Mo.14:00 - 18:0005.12.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 16
Gruppe 17Do.14:00 - 16:0010.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 17
Gruppe 17Mi.14:00 - 18:0016.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 17
Gruppe 17Mo.14:00 - 18:0021.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 17
Gruppe 17Do.14:00 - 16:0001.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 17
Gruppe 18Do.16:00 - 18:0010.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 18
Gruppe 18Mi.14:00 - 18:0016.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 18
Gruppe 18Mo.14:00 - 18:0021.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 18
Gruppe 18Do.16:00 - 18:0001.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 18
Gruppe 19Mo.14:00 - 18:0014.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 19
Gruppe 19Fr.14:00 - 18:0018.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 19
Gruppe 19Mo.14:00 - 16:0028.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 19
Gruppe 19Di.14:00 - 16:0013.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 19
Gruppe 20Mo.14:00 - 18:0014.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)VT 20
Gruppe 20Fr.14:00 - 18:0018.11.2016 Automatisierungslabor (CA 0528)SPS 20
Gruppe 20Mo.16:00 - 18:0028.11.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)VS 20
Gruppe 20Di.16:00 - 18:0013.12.2016 Odo-Struger-Labor (CB 0402)IR 20

LVA-Anmeldung

Von Bis Abmeldung bis
12.10.2016 12:00 14.11.2016 00:00 14.11.2016 00:00

Gruppen-Anmeldung

GruppeAnmeldung VonBis
Gruppe 105.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 205.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 305.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 405.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 505.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 605.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 705.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 805.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 905.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1005.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1105.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1205.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1305.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1405.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1505.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1605.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1705.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1805.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 1905.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Gruppe 2005.10.2016 12:0028.10.2016 00:00
Warteliste05.10.2016 12:0028.10.2016 00:00

Curricula

StudienkennzahlVerbindlichkeitSemesterAnm.Bed.Info
066 506 Energie- und Automatisierungstechnik Pflichtfach1. Semester
066 507 Telecommunications Pflichtfach1. Semester
066 938 Technische Informatik Gebundenes Wahlfach

Literatur

Für alle Übungen gibt es jeweils ein Übungsskript. Bei Fragen zu den Inhalten wenden Sie sich bitte an den jeweiligen Übungsbetreuer!

Vorkenntnisse

Besuch der VO 376.047 Automatisierungs- und Steuerungssysteme empfehlenswert.

Begleitende Lehrveranstaltungen

Sprache

Deutsch